ભારતનો દરેક યુવક યુનિયન પબ્લિક સર્વિસ કમિશનની પરીક્ષામાં પાસ થવાનું સપનું જુએ છે, પરંતુ તેમાં સફળ થવું દરેક વ્યક્તિની આવડતની વાત નથી. આ ભારતની સૌથી અઘરી પરીક્ષાઓમાંની એક છે. દેશમાં દર વર્ષે લાખો યુવાનો IAS અને IPS ઓફિસર બનવાના સપના સાથે સિવિલ સર્વિસની પરીક્ષામાં બેસે છે. આ મુશ્કેલ પરીક્ષા પાસ કરવા માટે યુવાનો વર્ષોથી મહેનત કરે છે, પરંતુ પરીક્ષા આપતા લાખો યુવાનોમાંથી કોઈ એકનું જ સપનું સાકાર થઈ શકે છે. આ દરમિયાન, સફળ થયેલા ઉમેદવારોને IAS, IPS, IRS અને IFS અધિકારી તરીકે દેશની સેવા કરવાની તક મળે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે UPSC સિવિલ સર્વિસ પરીક્ષા પાસ કર્યા પછી, પસંદ કરાયેલા તમામ ઉમેદવારોને મસૂરીની ‘લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી ટ્રેનિંગ એકેડમી’ અને હૈદરાબાદની ‘સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ નેશનલ પોલીસ એકેડમી’માં ટ્રેનિંગ માટે બોલાવવામાં આવે છે, જ્યાંથી તેમની ઓફિસર બનવાની સફર શરૂ થાય છે. આ અધિકારીઓને આ તાલીમ સમયના પ્રથમ મહિનામાં કોઈ પગાર મળતો નથી. તેમની પોસ્ટ અને પ્રમોશનના આધારે તેમનો પગાર વધે છે. આવો જાણીએ IAS, IPS, IRS અને IFS અધિકારીઓને કેટલો પગાર મળે છે?
1- IAS અધિકારીનો પગાર કેટલો હોય છે?
7મા પગાર પંચ મુજબ હવે દરેક IAS અધિકારીને તેમનો બેઝિક પગાર અને TA, DA, HRA મુજબ મળે છે. કોઈપણ IAS અધિકારીનો પ્રારંભિક પગાર 56,100 રૂપિયા પ્રતિ માસ છે. આ દરમિયાન SDM/અંડર સેક્રેટરી/સહાયક સચિવ રેન્કના અધિકારીઓને લગભગ 4 વર્ષ સુધી સમાન વેતન આપવામાં આવે છે.
5 થી 8 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા અધિક જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ (ADM) રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને 67,700 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. 9 થી 12 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ/જોઇન્ટ સેક્રેટરી/ડેપ્યુટી સેક્રેટરી રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને રૂ. 78,800નો પગાર મળે છે.
13 થી 16 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ/સ્પેશિયલ સેક્રેટરી/ડિરેક્ટરના રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને 1,18,500 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. 16 થી 24 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા વિભાગીય કમિશનર/સચિવ-કમ-કમિશનર રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને રૂ. 1,44,200નો પગાર મળે છે.
25 થી 30 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા પ્રિન્સિપલ સેક્રેટરી/એડીશનલ સેક્રેટરી રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને 1,82,200 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. 30 થી 33 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા અધિક મુખ્ય સચિવ રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને 2,05,400 રૂપિયાનો પગાર મળે છે.
35 થી 36 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા પ્રિન્સિપલ સેક્રેટરી/સેક્રેટરી રેન્કના અધિકારીઓને દર મહિને રૂ. 2,25,000નો પગાર મળે છે. ભારતના કેબિનેટ સેક્રેટરી રેન્કના અધિકારીઓ કે જેમની પાસે 37+ વર્ષનો અનુભવ છે તેમને દર મહિને 2,50,000 રૂપિયાનો પગાર મળે છે.
નોંધ- મૂળભૂત પગાર અને ભથ્થાઓ ઉપરાંત, IFS અધિકારીને વિવિધ ભથ્થાઓ પણ મળે છે જેમ કે તબીબી, વીજળી અને પાણીના બિલ, વિદેશમાં અભ્યાસના વિકલ્પો, મફત ફોન કૉલ્સ, સુરક્ષા રક્ષકો અને ઘરેલું મદદ ઉપરાંત ઘર અને પરિવહન સુવિધાઓ.
2- IPS અધિકારીનો પગાર કેટલો હોય છે?
7મા પગારપંચ મુજબ હવે દરેક IPS અધિકારીને તેમનો મૂળ પગાર અને TA, DA, HRA મુજબ મળે છે. નાયબ પોલીસ અધિક્ષકને દર મહિને 56,100 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. અધિક પોલીસ અધિક્ષકને દર મહિને 67,700 રૂપિયાનો પગાર મળે છે.
વરિષ્ઠ પોલીસ અધિક્ષકને દર મહિને 78,800 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. નાયબ પોલીસ મહાનિરીક્ષકને દર મહિને 1,31,100 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. પોલીસ મહાનિરીક્ષકને દર મહિને 1,44,200 રૂપિયાનો પગાર મળે છે.
પોલીસ મહાનિર્દેશકને દર મહિને 2,05,400 રૂપિયાનો પગાર મળે છે. DG/IB અથવા CBIના ડાયરેક્ટરને દર મહિને 2,25,000 રૂપિયાનો પગાર મળે છે.
નોંધ- મૂળભૂત પગાર અને ભથ્થાઓ સિવાય, IPS અધિકારીને મેડિકલ, વીજળી અને પાણીના બિલ, વિદેશમાં અભ્યાસના વિકલ્પો, મફત ફોન કૉલ્સ, રહેઠાણ અને પરિવહન સુવિધાઓ જેવા અન્ય ઘણા ભથ્થાં પણ મળે છે.
3- IRS અધિકારીનો પગાર કેટલો હોય છે?
7મા પગાર પંચ મુજબ, હવે દરેક IRS અધિકારીને તેમનો મૂળ પગાર અને TA, DA, HRA મુજબ મળે છે. આસિસ્ટન્ટ કમિશનર ઓફ ઈન્કમ ટેક્સને ગ્રેડ પે તરીકે દર મહિને રૂ. 15,600 થી રૂ. 39100 +1400 સુધીનો પગાર મળે છે.
આવકવેરાના ડેપ્યુટી કમિશનરને દર મહિને ગ્રેડ પે તરીકે 15,600 રૂપિયાથી 39100 + 6600 રૂપિયા સુધીનો પગાર મળે છે. જોઈન્ટ કમિશનર ઑફ ઈન્કમ ટેક્સને દર મહિને 15,600 રૂપિયાથી લઈને 39100 રૂપિયા + 7600 રૂપિયા ગ્રેડ પે તરીકે પગાર મળે છે.
એડિશનલ કમિશનર ઓફ ઈન્કમ ટેક્સને દર મહિને ગ્રેડ પે તરીકે રૂ. 37,400 થી 67,000 + 8700 મળે છે. આવકવેરા કમિશનરને દર મહિને ગ્રેડ પે તરીકે રૂ. 37,400 થી 67,000 + 10000 મળે છે.
પ્રિન્સિપલ કમિશનર ઑફ ઈન્કમ ટેક્સને દર મહિને 75,000 થી 80,000 રૂપિયા પગાર મળે છે. ચીફ કમિશનર ઓફ ઈન્કમ ટેક્સને દર મહિને 75,000 થી 80,000 રૂપિયા પગાર મળે છે. પ્રિન્સિપલ ચીફ કમિશનર ઑફ ઈન્કમ ટેક્સને દર મહિને 80,000 રૂપિયા પગાર મળે છે.
નોંધ- IRS અધિકારીઓને મૂળભૂત પગાર અને ભથ્થાઓ સિવાય, મેડિકલ, વીજળી અને પાણીના બિલ, વિદેશમાં અભ્યાસના વિકલ્પો, મફત ફોન કૉલ્સ, પેન્શન અને નિવૃત્તિ લાભો, સુરક્ષા રક્ષકો અને ઘરેલું સહાયકો, એપાર્ટમેન્ટ (2 અથવા 3) જેવા અન્ય ઘણા પ્રકારના ભથ્થાં છે. BHK) અને પરિવહન સુવિધાઓ પણ ઉપલબ્ધ છે.
4- IFS અધિકારીનો પગાર કેટલો હોય છે?
અન્ડર સેક્રેટરી તરીકે મંત્રાલયમાં જોડાવાના સમયે IFSનો કુલ પગાર આશરે રૂ. 60,000 છે. તેમાં મૂળભૂત પગાર + HRA + DA + TA + અન્ય ભથ્થાં પણ શામેલ છે. જો કોઈ ઉમેદવારને વિદેશમાં પોસ્ટિંગ મળે છે, તો તેનો પગાર ધોરણ અલગ છે. ઉમેદવારને વિશેષ વિદેશી ભથ્થા હેઠળ રૂ. 2.40 લાખનો પગાર મળી શકે છે. આ પગાર પણ પોસ્ટિંગના દેશના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે.